Participatie
Participatie en zeggenschap
In Groningen geven we ruimte aan ideeën en initiatieven van inwoners. Dat noemen we participatie of zeggenschap. Bewoners kunnen meedenken en meepraten over plannen van de gemeente. Maar bewoners kunnen ook zelf een idee voor de buurt hebben of beslissen over plannen. De kwaliteit van de plannen waarover het college van burgemeester en wethouders een besluit gaat nemen wordt daardoor beter.
We zien in veel wijken en dorpen grote betrokkenheid bij de eigen leefomgeving. Daarom zijn er gebiedsteams en wijk- en dorpswethouders om de samenwerking tussen inwoners en de gemeente te verbeteren. Zij weten wat er leeft en speelt in de wijken. Zij verbinden gemeentelijke programma’s met plannen en ideeën van bewoners en speciale opgaven in wijken en dorpen. Zo verbeteren wij steeds onze wijken en dorpen. Veel van de langlopende gemeentelijke plannen vindt u op de pagina projecten.
Verschillende gebieden, verschillende oplossingen
Met de Wijkvernieuwing is er voor een aantal wijken in Groningen-Noord extra aandacht. We werken samen met bewoners aan de agenda van de wijken en dorpen. Dat doen we met verschillende vormen van samenwerking en zeggenschap. Dit is afhankelijk van de behoefte van bewoners en het karakter van de wijk.
Volgens het ‘Gronings Model’ ontwikkelen we deze Groningse manier van werken door, om het gesprek, de agenda en de besluitvorming meer over te laten aan de inwoners van wijken en dorpen.
Het doel is om maatwerk te ontwikkelen. Door niet één werkwijze te kiezen maar door elke wijk zelf te laten bepalen hoe de inwoners onderling en met de gemeente willen samenwerken. Hierbij betrekken wij ook organisaties met een sociaal doel zoals corporaties, verenigingen en ondernemers.
Belangrijke tekst: Op de Stem van Groningen kunt u meedenken, meepraten en meebeslissen over plannen van inwoners in de gemeente Groningen.
De gemeente stelt geld beschikbaar en helpt (soms) met uitvoeren.
Raadplegen inwoners
Om zo een goed mogelijk beeld te krijgen van de wensen en behoeften van inwoners delen verschillende groepen hun ervaringen met de gemeente. Zoals de Werkgroep Toegankelijk Groningen die zich inzet voor gelijke rechten en kansen voor mensen met een beperking. Zo zijn er meer adviesraden en klantenpanels die we regelmatig hun mening vragen over verschillende onderwerpen. Alle inwoners kunnen hieraan meedoen.
Eens in de 2 jaar wordt onder alle inwoners een brede leefbaarheidsenquête gehouden. De resultaten worden verwerkt in wijk- en dorpskompassen zodat we weten wat er beter kan. Deze kompassen geven belangrijke informatie voor plannen van gemeente. Ook willen we jongeren beter betrekken bij onderwerpen. Daarvoor onderzoeken we welke onderwerpen zij belangrijk vinden en via welke kanalen zij het liefst communiceren.
Regels voor participatie
Omgevingswet
Vanaf 1 januari 2024 is de nieuwe Omgevingswet van kracht. Binnen dit nieuwe stelsel zijn veel wetten en regels voor openbare ruimte, wonen, verkeer, milieu, natuur en water gebundeld. Iedereen kan een omgevingsvergunning aanvragen om in de gemeente te bouwen of iets veranderen. Het is belangrijk om eerst met inwoners of organisaties in gesprek te gaan die iets van de verandering gaan merken. Hiervoor gelden beleidsregels voor participatie (pdf 693 kB).
De vergunningaanvrager organiseert het gesprek over de nieuwe plannen vóórdat die de vergunning aanvraagt. Dat geldt voor iedereen die in de gemeente iets wil veranderen zoals inwoners, ondernemers en de gemeente. De aanvrager moet in de aanvraag voor de omgevingsvergunning uitleggen met wie de gesprekken zijn gevoerd en wat daar is uitgekomen. Om u op weg te helpen bij het organiseren van participatie hebben wij de Handreiking Participatie voor gemaakt.
In het filmpje wordt het nog eens uitgelegd.
In het raadsvoorstel omgevingsvisie ‘Levende Ruimte' staat welke keuzes zijn gemaakt hoe de gemeente Groningen er over 15 jaar uitziet en wat de Groningse betekenis is van participatie. Het kader burgerparticipatie is te vinden op pagina 58 in het document omgevingsvisie 'Levende Ruimte' .
Bewonersconvenant
In 2008 heeft de gemeente met de verschillende wijkorganisaties het bewonersconvenant afgesloten. Hierin is afgesproken dat wijkorganisaties het recht hebben om advies te verlenen op alle gemeentelijke plannen die speciaal over hun wijk gaan. De wijkorganisaties hebben zich verplicht om samen met wijkbewoners te bespreken wat zij van de plannen vinden.
Participatiebeleid en participatieverordening
Inwoners verwachten duidelijkheid over hoe zij met de gemeente kunnen meedenken en -doen in een project of beleidsvraagstuk. Ook de bestuurders en ambtenaren van de gemeente hebben houvast nodig. Daarom heeft het college van B&W overkoepelend participatiebeleid en een participatieverordening opgesteld. Hiermee beschrijven we onze rol. Voor als we zelf initiatiefnemer zijn, maar ook als inwoners het initiatief nemen. Zo hebben alle betrokkenen van tevoren hetzelfde beeld over participatie. Dat zorgt voor realistische verwachtingen.
De participatieverordening vervangt de inspraakverordening. Hierin staan regels voor participatie zodat voor iedereen duidelijk is wie, op welke manier en wanneer bij de plannen worden betrokken.
Van 24 oktober tot en met 4 december 2024 kon u reageren op het concept beleidskader participatie 'Samen maken we Groningen' en de concept participatieverordening. Met de binnengekregen inspraakreacties hebben we de documenten verbeterd. In het Eindverslag participatie staat hoe we de participatie hebben aangepakt en wat we met de reacties hebben gedaan.
De aangepaste stukken staan op 7 mei 2025 op de agenda van de gemeenteraad.
Animatie regels voor participatie
Uitgeschreven tekst animatie
Onze omgeving maken we samen.
De Omgevingswet.
Participatie.
In Nederland bestaan veel wetten en regels over onze fysieke leefomgeving.
Vanaf 1 januari 2024 staan de regels samen in een nieuwe wet.
De Omgevingswet.
Eén wet, één digitaal loket voor informatie en aanvragen.
De Omgevingswet stimuleert dat u actiever en eerder wordt benaderd om mee te denken over nieuwe plannen in uw buurt.
Of het nu gaat om nieuwe plannen van de overheid, van een ondernemer, van uw buren of van uzelf.
Het is belangrijk om vroeg met elkaar in gesprek te gaan.
Zo leert u elkaars wensen en behoeften kennen.
Daarbij kunt u zelf uw omgeving betrekken bij uw eigen plannen.
Dit kan leiden tot nieuwe creatieve ideeën of andere oplossingen dan u bedacht had.
De overheid beoordeelt de inbreng en neemt uiteindelijk de beslissing.
Het is niet altijd mogelijk om iedereen tevreden te stellen, maar er kan wel rekening met elkaar worden gehouden.
Overheden zijn verplicht om aan participatie te doen bij het opstellen van een omgevingsvisie, omgevingsplan, omgevingsprogramma, projectbesluit, omgevingsverordening en waterschapsverordening.
Is de gemeente bezig met een nieuw omgevingsplan?
Dan moet de gemeente dit eerst bekend maken.
In die bekendmaking staat hoe de participatie voor die wijziging van het omgevingsplan eruit ziet.
En hoe inwoners daarover kunnen meepraten.
Een initiatiefnemer, diegene met een plan of idee, wordt aangemoedigd
om aan participatie te doen.
Het is dus niet verplicht.
Er geldt één uitzondering.
Een gemeenteraad kan gevallen aanwijzen waarin participatie voor initiatiefnemers wel verplicht is.
Het gaat dan om activiteiten die niet binnen het omgevingsplan passen en waarvoor een vergunning nodig is.
Meer weten over de Omgevingswet en participatie?
Kijk op de website van uw gemeente, waterschap of provincie.
Onze omgeving maken we samen.
De Omgevingswet.
Hulpmiddelen bij participatie
Er zijn hulpmiddelen voor het organiseren van een participatietraject zoals:
Klachten over participatie
Bent u ontevreden over een participatieproces van de gemeente of een initiatiefnemer? Ben u niet vroegtijdig betrokken bij de plannen of voelt u zich onvoldoende gehoord? Neem dan contact met ons op.