Omgevingsplan
Wat is een omgevingsplan
De Omgevingswet gaat in op 1 januari 2024. Iedere gemeente in Nederland heeft dan één omgevingsplan.
In het omgevingsplan staan juridische regels die eerst in allerlei verschillende plannen stonden. Zo vervangt het omgevingsplan van Groningen bijvoorbeeld alle bestemmingsplannen. Maar ook andere plannen met juridische regels, zoals uitwerkings- en wijzigingsplannen, beheersverordeningen, crisis- en herstelwetplannen. Maar ook een paar verordeningen waaronder de erfgoedverordening (archeologie) en ongeveer 300 rijksregels.
Deze worden allemaal vervangen door het omgevingsplan. U vindt het omgevingsplan vanaf 1 januari 2024 op de pagina waar u een omgevingsvergunning kunt aanvragen.
Animatie omgevingsplan en afwegingsruimte
Uitgeschreven tekst animatie
Alle regels over onze leefomgeving komen samen in een heldere wet: de Omgevingswet. De wet is gericht op duidelijkere regels, ruimte geven aan nieuwe initiatieven en lokaal maatwerk mogelijk maken. In de omgevingsvisie zegt de gemeente hoe zij het leefgebied wil ontwikkelen en beschermen. Deze keuzes werkt zij uit in haar omgevingsplan. De gemeente kan per gebied aangeven welke activiteiten wel of niet zijn toegestaan, bijvoorbeeld wonen, recreatie of bedrijvigheid. In haar omgevingsplan hoeft de gemeente niet specifiek te bepalen wat er in welk gebied komt. Ze kan voor een ontwikkelingsgebied kiezen voor een meer globale beschrijving met randvoorwaarden. Zo ontstaat ruimte voor nieuwe initiatieven. Initiatiefnemers dienen dan binnen die mogelijkheden een plan in. Dat noemen we uitnodigingsplanologie. Ook waar het gaat om regels stellen heeft de gemeente meer ruimte voor het maken van eigen afwegingen. De gemeente kijkt welke normen zij wil toepassen voor bijvoorbeeld geluid, geur of trillingen. Voor sommige aspecten zijn er standaardnormen, maar de gemeente kan ook hoger of lager gaan zitten binnen een bandbreedte. Dit wordt afwegingsruimte genoemd. Stel de gemeente wil bedrijven stimuleren zich te vestigen op een bedrijventerrein. Dan kan zij daar bijvoorbeeld meer geluid en trillingen toestaan dan de standaardnorm. Wil de gemeente de natuur rond een woongebied bevorderen, dan stelt ze juist strengere normen. Kortom, het omgevingsplan maakt overheden inwoners en initiatiefnemers duidelijk welke ontwikkelingen en initiatieven mogelijk zijn binnen een gebied. Zo komen zij samen tot de gewenste leefomgeving.
Het omgevingsplan is tijdelijk
Dit omgevingsplan is tijdelijk omdat er nog grote delen met juridische regels uit de Algemeen Plaatselijke Verordening (APV) en andere verordeningen bij komen. Ook verplaatsen we de regels uit Bestemmingsplannen en verordeningen over naar het omgevingsplan. Het omgevingsplan passen we per gebied aan. Daar hebben we tot 1 januari 2029 de tijd voor. De gemeente Groningen wil dat het nieuwe omgevingsplan in 2025 klaar is.
Hoe wordt het tijdelijke omgevingsplan een nieuw omgevingsplan?
De gemeente Groningen heeft vanaf 1 januari 2024 een tijdelijk omgevingsplan. De gemeenteraad heeft op 26 januari 2022 het voorstel Transitiestrategie omgevingsplan vastgesteld. Hierin staat hoe de gemeente de overgang uitvoert van het tijdelijke naar het nieuwe omgevingsplan. Ook staat in dit transitieplan aan welke regels de verschillende nieuwe plannen en beleid moeten voldoen.
Relatie met de omgevingsvisie
Een omgevingsplan heeft een relatie met de omgevingsvisie van de gemeente Groningen. In de omgevingsvisie ‘Levende Ruimte’ staat welke keuzes er zijn gemaakt voor de toekomst. In het omgevingsplan staan alle plaatselijke regels, die gelden in de fysieke leefomgeving. Daarmee wordt de omgeving om u heen bedoeld. Zoals gebouwen, wegen, water, natuur, bodem, lucht, geur of geluid. Het omgevingsplan gaat over activiteiten die gevolgen kunnen hebben voor die fysieke leefomgeving. Het regelt dat er een evenwicht is tussen het gebruik maken van een bepaald gebied en het beschermen ervan. In de omgevingsvisie staat welke keuzes we daarvoor maken.
Waarom wordt het omgevingsplan aangepast?
Om verschillende redenen wordt het omgevingsplan aangepast. Dat heet het wijzigen van het omgevingsplan. Als voorbeeld: er mogen volgens het omgevingsplan geen nieuwe woningen worden gebouwd op een leegstaand bedrijventerrein. Als we dit willen toestaan moeten de regels in het omgevingsplan worden gewijzigd. De gemeente maakt eerst bekend dat we van plan zijn om het omgevingsplan te wijzigen en waarom. Dat doen we bijvoorbeeld in het digitale Gemeenteblad via officiëlebekendmakingen.nl en in de Gezinsbode. Hierin moet de gemeente ook vertellen hoe de participatie is geregeld. Participatie wil zeggen dat de gemeente de wijzigingen samen met bewoners, bedrijven en organisaties wil bekijken. Want zij gaan er mogelijk iets van merken. Als de wijziging is gemaakt kunt u het bekijken en erop reageren. Hoe en wanneer kunt u lezen in de Gezinsbode en op onze website. De gemeente en andere deskundigen onderzoeken de ontvangen reacties. We bekijken of en hoe we de wijziging van het omgevingsplan aanpassen. Als dat klaar is, heet de wijziging een ontwerpwijziging. In de Gezinsbode, op officiëlebekendmakingen.nl en op onze website maken wij bekend hoe en wanneer u kunt reageren op de ontwerpwijziging. Uw reactie heet een ‘zienswijze’.
In de wijken Selwerd, Paddepoel en Tuinwijk is ervaring opgedaan met het wijzigen van het omgevingsplan. Bewoners, raadsleden, woningcorporaties en ambtenaren hebben hiervoor samengewerkt. In het eindverslag van de proef voor Omgevingsplan Selwerd Paddepoel en Tuinwijk (pdf 1,3 MB) leest u hoe het participatieproces is gegaan en wat ervan is geleerd. De adviezen van de deelnemers vindt u in hoofdstuk 1.2. Deze adviezen worden meegenomen bij een volgende wijziging van het omgevingsplan.
Veelgestelde vragen
Wat is een ontwerpwijziging van het omgevingsplan?
Nadat door participatie inwoners en organisaties zijn gevraagd naar hun mening, ligt er uiteindelijk een kant en klaar plan. Dit plan is dan klaar om samengevoegd te worden met andere plannen die op dat moment klaar zijn. Deze worden samengevoegd in één ontwerpwijziging van het omgevingsplan. Er is maximaal drie keer per jaar een procedure voor een ontwerpwijziging. De gemeente noemt dit een ontwerpwijziging omdat het nog niet definitief is.
De gemeente wil graag eerst dat inwoners en organisaties iets van deze ontwerpversie kunt vinden. U krijgt daarom de mogelijkheid om erop te reageren. Uw reactie heet een ‘zienswijze’. In de krant en op officielebekendmakingen.nl (het digitale gemeenteblad) wordt bekend gemaakt hoe en wanneer u kunt reageren. U heeft volgens de wet 6 weken de tijd om te reageren.
Van ontwerpwijziging naar ontwerpbesluit
De binnengekomen zienswijzen op de ontwerpwijziging van het omgevingsplan worden bekeken. Een zienswijze is uw reactie op de wijziging van het omgevingsplan. Het college van burgemeester en wethouders weegt de voor- en nadelen van de zienswijzen en welke gevolgen dit heeft voor inwoners en de omgeving. Het kan voor komen dat de ontwerpwijziging hierdoor nog wordt gewijzigd. Het college bekijkt of en hoe de ontwerpwijziging wordt aangepast en zet dit in een zienswijzenverslag. Dat is onderdeel van het voorstel aan de gemeenteraad voor het vaststellen van de wijziging van het omgevingsplan.
Als u een zienswijze hebt gestuurd, dan krijgt u een uitnodiging voor de meningsvormende raadsvergadering van het college. Want voordat de gemeenteraad een definitief besluit neemt, wil de raad eerst zijn mening vormen. U kunt tijdens deze vergadering persoonlijk uw zienswijze uitleggen. In de volgende raadsvergadering die meestal 2 weken later is, neemt de gemeenteraad het definitieve besluit. Gaat de gemeenteraad akkoord met het wijzigingsbesluit? Dan is de wijziging van het omgevingsplan vastgesteld.
Bent u het niet eens met het wijzigingsbesluit?
Als u een zienswijze hebt ingediend én u bent het niet eens met het wijzigingsbesluit dan kunt u nogmaals reageren. Uw reactie heet dan een 'beroepschrift'. Voor het indienen ervan krijgt u 6 weken de tijd. Dat heet de ‘beroepstermijn’.
De informatie over wanneer en hoe u beroep kan indienen, krijgt u in een brief van de gemeente. U stuurt uw beroepschrift naar de Raad van State, de hoogste bestuursrechtbank van Nederland. De ‘beroepstermijn’ is heel belangrijk. Komt uw beroepschrift daar niet binnen de beroepstermijn binnen, dan wordt uw beroepschrift niet in behandeling genomen. U kunt wel binnen de beroepstermijn een 'pro forma' beroepschrift indienen. Dat wil zeggen dat u aankondigt dat u uw reden voor beroep later opstuurt. De Raad van State vertelt u in de ontvangstbevestiging tot wanneer dat kan.
Kunt u een beroepschrift sturen als u geen zienswijze hebt ingediend?
Niet iedereen kan zomaar zonder eerder ingediende zienswijze een beroepschrift sturen naar de Raad van State als de wijziging is vastgesteld. Het wijzigingsplan moet wel echt gevolgen hebben voor u, uw bedrijf of organisatie. Bijvoorbeeld omdat het over uw eigendommen gaat. Of als er iets verandert in uw omgeving waar u last van heeft. Volgens de wet bent u dan een ‘belanghebbende’.
U leest op officielebekendmakingen.nl, in de Gezinsbode en op de gemeentelijke website hoe en wanneer u kunt reageren.