Energielandschap Meerstad-Noord

De gemeente Groningen streeft ernaar tegen 2035 CO2-neutraal te zijn. Dit betekent dat álle energie die in onze gemeente door huishoudens, bedrijven en instellingen wordt gebruikt, uit hernieuwbare bronnen is opgewekt. 

Om dat doel te halen, is in totaal 950 MWp aan zonne-energie nodig uit onze eigen gemeente. Een groot deel (450 MWp) van deze energie wordt opgewekt op daken van woningen, instellingen en bedrijven. Daarnaast is er 500 MWp aan zonneparken nodig. Eén van de aangewezen gebieden hiervoor is Meerstad-Noord.

Met het geplande zonnepark in Meerstad-Noord kan ongeveer 220 MWp aan elektriciteit (of warmte) worden opgewekt. De winsten uit het zonnepark komen terecht in een Fonds Energietransitie (FET). Hiermee helpen we inwoners met een laag inkomen via leningen met gunstige voorwaarden om de verduurzaming te betalen. Zo kan iedereen meedoen aan de energietransitie en versnellen we de verduurzaming van wijken en dorpen.

Het zonnepark wordt grotendeels gerealiseerd binnen de bestaande sloten in het gebied. Daarmee sluiten we aan op de bestaande structuur van het landschap. Op deze manier zijn er zo min mogelijk hekken nodig en houden we de panelen op ruime afstand van de woningen. Het zonnepark wordt ruim opgesteld, zodat er voldoende plek blijft voor kruiden en ander gewas en voor duurzaam beheer. Het bodemleven krijgt hierdoor de kans om zich te ontwikkelen en zo streven we naar een verbetering van de ecologie. De loop van de oude rivier de Fivel wordt weer zichtbaar gemaakt in het landschap.

Voor veel bewoners is een bufferzone rond het zonnepark belangrijk. Aan de oostkant blijft het park overwegend op meer dan 400 meter afstand van de achtererfgrens van woningen. Aan de westkant is dat overwegend 300 meter. Deze bufferzone behoudt de huidige agrarische bestemming tijdens de exploitatie van het zonnepark. Omwonenden van het gebied hebben zich verenigd in een pachterscollectief en zijn in deze groene buffer bezig met het bedrijven van extensieve landbouw. 

Bekijk de contour van het zonnepark op de plankaart. Klik op de kaart voor een grotere afbeelding:

Om bewoners zoveel mogelijk duidelijkheid te geven voor de komende 20 tot 25 jaar, heeft het college van B&W een gebiedsvisie opgesteld voor Meerstad-Noord. Hierbij is gekeken hoe het geplande zonnepark met transformatorstation van TenneT het beste een plek kunnen krijgen in het gebied. 

Dit wordt gedaan met veel aandacht voor het landschap en er wordt zoveel mogelijk afstand gehouden van de woonhuizen. Bewoners zijn betrokken bij de inrichting en beplanting van het gebied. Ook wil de gemeente de oorspronkelijke loop van de oude rivier Fivel zichtbaar maken.

Van 14 december 2023 t/m 25 januari 2024 lagen het ontwerpbestemmingsplan van de gebiedsontwikkeling en de vergunningen ter inzage. Men kon hierop reageren door zienswijzen in te dienen.

Op 10 juli 2024 heeft de gemeenteraad het definitieve bestemmingsplan goedgekeurd. Naar verwachting wordt op 9 augustus het bestemmingsplan gepubliceerd en worden de vergunningen afgegeven. Er is daarna 6 weken tijd om eventueel bezwaar te maken tegen dit besluit.

De MER brengt de effecten van de gebiedsontwikkeling Meerstad-Noord op het milieu in beeld. Zo kunnen deze milieueffecten worden meegenomen in de besluitvorming van het project.

In de MER van gebiedsontwikkeling Meerstad-Noord zijn vijf mogelijke locaties van het HSMS-station onderzocht. Ook is gekeken naar een tussenafstand van 0, 3.4 of 6 meter tussen de panelen. Per locatie en tussenafstand zijn de effecten op het milieu onderzocht. Dat is gebeurd aan de hand van een aantal criteria:

• Geluid
• Externe veiligheid
• Ecologie
• Landschap, cultuurhistorie en archeologie
• Opwek van het zonnepark

De MER Meerstad-Noord is in april 2023 definitief vastgesteld door de gemeenteraad.

Aanvullend MER-advies

Onderdeel van de besluitvorming van het bestemmingsplan is ook de geactualiseerde Milieueffectrapportage (MER). De actualisatie van de MER heeft plaatsgevonden naar aanleiding van het eerste advies van de Commissie MER. Een dag na de vaststelling van het bestemmingsplan heeft de Commissie nog een aanvullend advies uitgebracht. Hierin adviseert de Commissie de gemeente om het rapport opnieuw bij te werken voordat er een besluit wordt genomen over het zonnepark.

Wij begrijpen dit advies van de Commissie, omdat zij dit heeft gebaseerd op oudere stukken, maar constateren ook dat de Commissie niet de meest recente onderzoeken heeft meegenomen in haar advies. De ontwikkeling van het zonnepark en de landschappelijke aanpassing is in volle gang en nog niet afgerond. Het bestemmingsplan staat de landschappelijke inrichting en de aanpassing niet in de weg. Dit geldt ook voor het voorkomen van veenoxidatie. De ontwikkeling hangt ook af van de financiële middelen die nodig zijn. Samen met het Waterschap en de Provincie zijn we deze middelen aan het zoeken.

In het verleden heeft de gemeente de mogelijkheden voor een Hyperloop testcentrum in Meerstad-Noord onderzocht. Op 24 januari 2024 is door provinciebestuurder Henk Emmens definitief bevestigd dat de Hyperloop geen doorgang vindt in het plangebied. 

De gemeente Groningen heeft samen met The Imagineers een virtueel bezoekerscentrum gemaakt. Hier kunt u informatie vinden over het geplande zonnepark en het TenneT-station. 

Daarnaast vindt u in het virtuele bezoekerscentrum een plattegrond met 3D-verbeelding van het zonnepark en de Hyperloop. Ook zijn er diverse documenten te vinden. Bewoners en andere geïnteresseerden zijn van harte welkom hier online een kijkje te nemen.

De gebiedsvisie Meerstad-Noord is tot stand gekomen met inbreng van omwonenden, het waterschap en de provincie. Omwonenden hebben hun zorgen geuit over overlast, met name met betrekking tot zicht en geluid. Daarnaast zien zij graag koppelkansen gerealiseerd, zoals veiligere wegen, snel internet en medegebruik van de groene buffer. 

We werken deze wensen samen met de buurtbewoners uit als onderdeel van de ontwikkeling van het zonnepark. Bovendien hebben omwonenden de mogelijkheid om financieel mee te participeren.

De gemeenteraad heeft in april 2021 een motie aangenomen waarin staat dat er tussen de gemeente en de omwonenden een overeenkomst moet worden gesloten. Op basis van deze motie is de gemeente met de direct omwonenden van de gebiedsontwikkeling in gesprek gegaan. Tijdens deze gesprekken is opgehaald wat omwonenden belangrijk vinden en wat een plek moest krijgen in de omgevingsovereenkomst. 

Er is onder andere gesproken over de inrichting van de ecologische buffer onder leiding van een externe ecologisch-adviseur. Ook zijn de financiële afspraken met bewoners vastgelegd in de omgevingsovereenkomst . De omgevingsovereenkomst weerspiegelt dus de afspraken die zijn gemaakt tussen de gemeente Groningen en de omwonenden.

Nu het bestemmingsplan is vastgesteld en de vergunningen (bijna) verleend zijn, begint de volgende fase van het project: de voorbereiding van de bouw. De komende tijd richten we ons op het beheer van het zonnepark, het bouwrijp maken van de gronden, het maken van contractuele afspraken en het starten van aanbestedingen.

De vergunning voor het zonnepark is aangevraagd voor een periode van 25 jaar. Er komen 2 momenten om te bepalen of het zonnepark na verloop van de subsidietermijn nog rendabel is om te exploiteren: na 15 en 20 jaar. Wat er na die tijd met het gebied gebeurt, is nog niet bekend en afhankelijk van de situatie over 20-30 jaar.

Als alles vlot verloopt kunnen in 2025 - 2026 het zonnepark en het hoogspanningsstation worden gebouwd.

Ga voor de beleidskaders 'Zonneparken en Zon op daken' naar de webpagina Zonne-energie.