Open Monumentendag: monumentale klus voor onze erfgoedmedewerkers

“We hebben in onze gemeente veel monumenten”, zegt Esdert. “Die worden aangewezen als monument omdat ze bijvoorbeeld zeldzaam zijn, ongeschonden of heel bijzonder. We doen als gemeente actief aan monumentenzorg en we laten graag zien wat daarvan de resultaten zijn.” Anna: “In heel Nederland kun je in het tweede weekend van september gratis monumenten bezoeken. In Groningen hebben we ervoor gekozen om als motto ‘de Kunst van het kijken’ te nemen, om mensen uit te nodigen om goed naar hun omgeving te kijken. En te zien hoe rijk Groningen eigenlijk is, hoeveel mooie panden en objecten er zijn.”

Kleurenroute

“De beelden op het dak en aan weerszijden van de entree van de Korenbeurs bijvoorbeeld”, gaat Anna verder. “Die zijn recentelijk hersteld en die hebben we opgenomen in onze kleurenroute. De kleurenroute kun je zelf lopen of fietsen en is een nieuw programmaonderdeel. Je ziet daarbij acht mooie resultaten van het werk dat we bij de gemeente doen om ons erfgoed te behouden. Esdert: “We besteden als gemeente veel aandacht aan kleuronderzoek en kleurherstel. Veel panden in de binnenstad hebben op een gegeven moment een kleur gekregen die minder goed past, vaak wit. We laten onderzoeken welke kleuren er eerder op hebben gezeten en dan geven we advies. Vaak wordt dat wel opgevolgd. Langzamerhand krijg je hierdoor een heel ander stadsbeeld en krijgt de stad meer kleur.” 

Comité Open Monumentendag

Met alle monumenten en activiteiten in onze gemeente is het organiseren van Open Monumentendag hier een enorme klus. Gelukkig hoeven Esdert en Anna het niet allemaal met z’n tweeën te doen: voor de organisatie is er het comité Open Monumentendag Gemeente Groningen, dat bestaat uit de Groninger Archieven, de stichting Groninger Kerken, Museum aan de A, de Cultuurhistorische Vereniging Ten Boer, de Harense Historische Vereniging Old Go en natuurlijk de gemeente Groningen. 

Kartrekkers

“Esdert en ik werken nauw samen met de andere organisaties in het comité, maar wij zijn met z’n tweeën wel de kartrekkers”, zegt Anna. “De organisatie, het benaderen van de eigenaren van de monumenten, het maken van het programmaboekje, dat ligt bij ons. De andere partijen leveren input en organiseren ook activiteiten, maar het zwaartepunt van de werkzaamheden ligt bij ons.” Esdert knikt instemmend en zegt: “Het gaat eigenlijk het hele jaar door. In oktober evalueren we en daarna beginnen we alweer met de volgende monumentendag. In februari begint het echt te lopen. En van juli tot aan monumentendag zijn we er bijna fulltime mee bezig.” 

Restauratiedeskundigen

“Onze restauratiedeskundigen zijn ook in de weer op monumentendag”, gaat Esdert verder. “Zo gaat Marcel Verkerk in Onnen vertellen over boerderijen en Janet Bosma over het kleurherstel van de Lutherzaal achter de Lutherse Kerk. Maar uiteindelijk zijn de monumentale panden met de eigenaren en vrijwilligers, die zelf vaak ook weer van alles organiseren, de kern.” Zelf staan Esdert en Anna op de zaterdag, de dag met het grootste aanbod, in het informatiepunt in het Stadhuis. Op zondag kunnen Esdert en Anna zélf op pad gaan. “Vorig jaar ben ik op de zondag met m’n dochter naar Hoogkerk geweest”, zegt Esdert.

(artikel gaat verder onder de foto)

Ga naar Hoogkerk

Hoogkerk is ook Esderts tip voor wie het Stadhuis en de Martinikerk nu wel kent. “Ga naar poldermolen de Zuidwendinger, de Dorpskerk en de Molukse kerk. Die laatste is een naoorlogs gebouw met een heel betrokken gemeenschap die ook allemaal dingen heeft georganiseerd: lezingen, muzikale optredens en een proeverij van Molukse hapjes en drankjes. Het gaat daar over het gebouw, maar ook over het verhaal van de Molukse gemeenschap, over hun cultuur en hun erfgoed.” Anna: “Dat is het mooie van Open Monumentendag. Want het gaat natuurlijk om de gebouwen en de architectuur maar ook om de mensen, de gemeenschappen die gebruikmaken van die gebouwen. Dus je leert niet alleen wat over architectuur, maar ook over de mensen, de culturen die onderdeel zijn van onze gemeente en die deel uitmaken van onze geschiedenis.”

Voogdenkamer van het Rode Weeshuis 

Zelf gaat Anna op de zaterdag vanuit de hectiek in het Stadhuis zeker even langs bij het Rode Weeshuis, een nieuwe deelnemer. Want de voogdenkamer, aan de binnenkant van het complex, moet volgens Anna erg mooi zijn. “Zelfs voor ons zijn er elke keer wel weer verrassingen, leuke plekjes die wij ook niet kennen. Denk als stadjer dus niet dat je alles wel kent, want er is echt heel veel.” Daarnaast tipt Anna nog de fietstocht vanuit Ten Boer naar de kalkovens bij Garmerwolde, die zijn verbouwd tot woning. 

Van tevoren aanmelden

“Alles bij elkaar is het echt een enorme hoeveelheid activiteiten”, zegt Esdert. “Voor sommige activiteiten, zoals de fietstocht naar de kalkovens, moet je je van tevoren aanmelden, dus let daar even op. Je vindt het allemaal op openmonumentendag.nl/groningen.”