Flinke korting op ‘Saladebuffet’ voor veehouders
Veehouders in de gemeente Groningen kunnen met flinke korting kruidenrijk graszaad bestellen. Met kruidenrijk graszaad nemen de biodiversiteit en bodemgezondheid toe. Daarnaast zijn de kruiden gezond voor koeien. Veehouders die kruidenrijk graszaad gebruiken, zijn hierover erg tevreden blijkt uit onderzoek van Wageningen University & Research (WUR): ze merken dat de melkproductie gelijk blijft, terwijl de kosten dalen.
Ook melkveehouder Tjarko Groendijk is erg te spreken over het kruidenrijk graszaad. Met zijn ouders runt hij biologische educatieboerderij ‘Beleef de Koe’ in Zuidwolde. Samen hebben ze 130 melkkoeien en 80 stuks jongvee van het Holstein-Friesian ras. Deze Amerikaanse zwartbonte koeien smullen naast het ‘gewone’ gras, van verschillende soorten kruiden en klaver in de kruidenrijke weilanden van de familie Groendijk.
Bodemleven
“Vergeleken met ‘gewoon’ Engels raaigras is kruidenrijk grasland beter voor de bodem, het klimaat en de biodiversiteit”, vertelt Tjarko. “In het kruidenrijke graszaad zitten verschillende klavers, kruiden en grassen. Wij gebruiken het mengsel ‘Saladebuffet’, daarin zit onder andere witte en rode klaver, basterdklaver, cichorei, peterselie, karwij, smalle weegbree en kleine pimpernel. Door de grotere variatie aan kruiden en grassen, ontstaat er meer bodemleven en kunnen er meer insecten leven. En dat is weer goed voor vogels”, voegt hij toe.
Kunstmestvervanger
“Een ander voordeel is dat er klavers in het graszaad zitten. Als bioboer zetten we klaver in als kunstmestvervanger. Klaver kan namelijk stikstof binden uit de lucht. Dus kunstmest en middelen om het gewas te beschermen kunnen we achterwege laten. Dat scheelt weer CO₂- uitstoot”, aldus Tjarko. “Nog een voordeel is dat sommige kruiden diepe penwortels hebben. In droge periodes wortelen die dieper dan gewoon gras, waardoor ze minder water nodig hebben en ik dus minder hoef te sproeien.”
Gezonder
“Voor koeien is een mengsel van grassen en kruiden ook nog eens gezonder. Je kunt dit dieet vergelijken met onze eigen maaltijd”, vertelt hij. “Het gras is eigenlijk de aardappel binnen de maaltijd, daarin zit de energie. En de groenten, dat zijn in dit geval de kruiden. Daaruit haalt de koe haar vitamines en mineralen. En ze brengen ook nog eens veel smaak met zich mee. De koeien vinden het heerlijk.”
Opbrengst
“Ik zie dat wanneer ik het kruidenrijke mengsel voer aan mijn koeien, ze er meer van opnemen. Daardoor heb ik zo’n anderhalf tot twee liter melk extra, per koe per dag!” Of je het zelf ook terug proeft in de melk? “Dat vind ik een lastige”, lacht Tjarko. “Het gaat natuurlijk eerst helemaal door een koe heen. Maar als ik het maai, dan ruik ik sowieso verschil. Een zoete, lekkere lucht.”
Keuzes
Zitten er dan alleen maar voordelen aan het kruidenrijk grasland? “Het is een andere manier van werken”, zegt hij. “Kruiden zijn vaak tweejarige planten. Het is daardoor arbeidsintensiever werk, omdat je eerder bij moet zaaien. Het vergt veel aandacht en energie om dat goed te doen. Aan de andere kant bespaar je op de kosten van kunstmest. Plus dat de koeien het kruidenrijk grasland lekker vinden en ik er meer opbrengst van heb. Voor mij is de som dan snel gemaakt. Ja, het moet binnen je bedrijfsvoering passen. Er zitten maar 24 uur in een dag, dus het gaat om keuzes. Maar onderaan de streep ben ík er heel content mee”, besluit Tjarko.
Bestellen
De actie 1001ha Kruidenrijk Grasland is een project van Urgenda en LTO. Voor boeren in onze gemeente draagt de gemeente Groningen bij aan een flinke korting. Ben je of ken je iemand die met kruidenrijk grasland wil experimenteren? Meer informatie en bestellen kan via 1001ha.