Doorontwikkeling jeugdhulp; de Basis jeugdhulp bij WIJ Groningen

Basis jeugdhulp biedt professionele ondersteuning bij jeugd- en opvoedvragen. De Basis jeugdhulp kan een periode intensief ondersteunen en in een andere periode meer op afstand of laagfrequent betrokken zijn. Het kan gaan om enkelvoudige of complexe vragen. De ondersteuning is gericht op:

• het stimuleren van de vertraagde of verstoorde ontwikkeling van jeugdigen op de verschillende ontwikkelings- en levensgebieden. 
• het bewerkstelligen van een gedragsverandering bij jeugdige(n) en/of ouders.

Met de Basis jeugdhulp wordt een belangrijk deel van de jeugdhulp belegd bij nog maar één organisatie: WIJ Groningen. Deze hulp werd voorheen door meer dan 140 aanbieders geleverd en was verdeeld over 11 producten. Met de Basis jeugdhulp bij WIJ Groningen is er nog maar één lokale aanbieder die altijd aanwezig is in de wijk; dicht bij waar de jongere/ouders wonen, leven en naar school gaan. Er is geen formele indicatie meer nodig voor deze hulp, omdat deze is georganiseerd als algemene laagdrempelige voorziening. Daarmee is de hulp overzichtelijk georganiseerd, snel beschikbaar en wordt de hoeveelheid administratie beperkt.

Voor gespecialiseerde hulp (o.a. behandeling, dagbesteding en verblijf) wordt nog steeds naar gespecialiseerde zorgaanbieders verwezen. Dat verandert niet door de Basis jeugdhulp. Deze gespecialiseerde hulp wordt nog steeds via de Regionale Inkooporganisatie Groninger Gemeenten (de RIGG) ingekocht voor alle 10 Groninger gemeenten en blijft naast de Basis jeugdhulp ook beschikbaar in de gemeente Groningen.

Tot de zomer van 2025 kan in uitzonderlijke situaties de hulpverlening die nu onder de Basis jeugdhulp van WIJ Groningen valt ook nog via de Open House inkoop van de RIGG worden geïndiceerd bij een van de 140 aanbieders.

De raad van de gemeente Groningen staat achter de visie om de Basis jeugdhulp laagdrempelig te organiseren. Dus in de wijken en de dorpen, in de eigen omgeving van de kinderen en gezinnen. Daarover heeft de raad in september 2022 de benodigde besluiten genomen. De raad wordt gedurende de implementatiefase elk kwartaal geïnformeerd over de voortgang.

We zijn daarnaast constant in overleg met (vertegenwoordigingen van) jeugdhulpaanbieders en met ketenpartners, zoals onderwijs, huisartsen en de GGD. Mede op verzoek van de raad betrekken wij (vertegenwoordigers van) ouders en kinderen hier ook zoveel mogelijk bij. De opgedane ervaringen en tips gebruiken wij om de Basis jeugdhulp waar nodig en mogelijk aan te passen.

Eerste fase Basis jeugdhulp 2023

De overgang van de ondersteuning naar de Basis jeugdhulp vindt gefaseerd plaats. In januari 2023 zijn we gestart met de verwijzingen door WIJ Groningen en de huisartsen. Ook de overgang van de producten van de Open House inkoop door de RIGG naar de inzet van WIJ Groningen vindt gefaseerd plaats. In januari 2023 zijn we gestart met het bieden van ondersteuning die in de plaats komt voor de volgende producten:

• 45A56 gezinsbegeleiding specialistisch
• 45A53 individuele begeleiding specialistisch
• 45A04 individuele begeleiding basis
• 45A51 gezinsbegeleiding basis

Gezinnen met hulpvragen waarbij eerder bovenstaande producten werden ingezet worden nu door Basis jeugdhulp ondersteund. Inwoners kunnen zonder indicatie en wachtlijst deze ondersteuning krijgen. 

Tweede fase Basis jeugdhulp 2024

Sinds januari 2024 gaat WIJ Groningen ook ondersteuning bieden op verwijzing vanuit de Gecertificeerde Instellingen, medisch specialisten, de jeugdartsen van de GGD en de rechtbank.

Vanaf 2024 zijn er zeven andere jeugdhulpproducten bij gekomen. Het gaat om hulpverlening passend bij de volgende producten:

• 50G41 ondersteuning jeugdigen en ouders bij complexe (echt)scheiding
• 45A54 groepsbegeleiding specialistisch
• 51G01 individuele behandeling basis
• 50G26 specifieke doelgroepen 3 (onderwijs)
• 45A49 groepsbegeleiding basis
• 45G05 specifieke doelgroepen 6 (gezinnen geringe sociale redzaamheid – licht)
• 45G06 specifieke doelgroepen 7 (gezinnen geringe sociale redzaamheid – specialistisch)

Daar waar de Basis jeugdhulp van WIJ Groningen geen passende ondersteuning kan bieden voor deze zeven producten, blijft gedurende de overgangsfase deze jeugdhulp ook nog beschikbaar via de Open House inkoop van de RIGG bij een van de 140 aanbieders.

Er zijn geen wachtlijsten voor de Basis jeugdhulp. Inwoners met een ondersteuningsvraag melden zich met hun vraag bij de entrees van de WIJ-teams. Na de triage worden jeugdhulpvragen doorgeleid naar de Basis jeugdhulp wanneer deze ondersteuning deze passend is. Binnen 5 werkdagen na melding bij een WIJ-team heeft de Basis jeugdhulp contact met de inwoner. De snelheid van contact wordt door inwoners gewaardeerd. De praktische aanpak van gezinscoaches in gezinnen werkt.

Bestaande indicaties worden gerespecteerd en lopen door. Bij herindicaties wordt opnieuw gekeken wat nodig is voor de jeugdige en het gezin en hoe de ondersteuning eruit moet zien. Waar nodig wordt met aanbieders samen opgelopen voor een soepele overgang naar de Basis jeugdhulp. Centraal staat dat er geen jeugdigen en ouders tussen wal en schip raken.

De Basis jeugdhulp heeft een goede samenwerking opgebouwd met de huisartsen. De huisartsen verwijzen wanneer nodig en passend rechtstreeks door naar de Basis jeugdhulp.

Hoe ervaren jeugdigen, ouders of verzorgers en professionals de Basis jeugdhulp? Om de effecten van Basis jeugdhulp op jeugdige, ouder of verzorger en professionals Basis jeugdhulp in kaart te brengen, is een narratieve impactmeting uitgevoerd (september 2024). Deze onderzoeksmethode legt de focus op persoonlijke verhalen en ervaringen van de betrokkenen, gecombineerd met statistieken. Deze waardevolle manier van monitoren, leren en verbeteren toont positieve resultaten. Zo blijkt dat 84% van de gezinnen tevreden is over de ondersteuning en begeleiding die zij ontvangen. De persoonlijke, toegankelijke en praktische aanpak speelt hierbij een belangrijke rol. Lees het volledige rapport en de samenvatting van de impactmeting.

Wij zijn tevreden over de resultaten tot nu toe. In 2023 hebben zo’n 1000 jeugdigen en gezinnen ondersteuning vanuit de Basis jeugdhulp ontvangen. Basis jeugdhulp kon worden ingezet voor ondersteuning bij allerlei problemen binnen het gezin. Bijvoorbeeld wanneer ouders problemen ervaren met opvoeden, bij drukke en dwarse kinderen, wanneer ouders zich zorgen maken over de kinderen vanwege een echtscheiding of relatieproblemen, pubers met gedragsproblemen, kinderen met problemen op school, kinderen of opvoeders met autisme, kinderen of opvoeders met psychische problemen.

WIJ Groningen heeft voor de Basis jeugdhulp op dit moment ruim 85 medewerkers in dienst. Deze medewerkers hebben een grote variëteit in opleiding, werkervaring, expertise, cultuur, achtergrond en leeftijd. WIJ Groningen is daardoor in staat passende jeugdhulp te bieden dicht bij de gezinnen.

Gezinscoach: “Met hulp van haar netwerk neemt zij weer de regie over haar eigen leven.”

“Ik vind het belangrijk om dicht bij de gezinnen, kinderen en jeugdigen te staan. Als gezinscoach ben ik betrokken bij een vijftienjarige die veel piekert, zich soms eenzaam voelt en moeite heeft met grenzen aangeven bij haar vriendschappen. We spreken wekelijks af om te wandelen, te praten over waar zij tegenaan loopt en te werken aan haar doelen. Samen kijken we naar de oorzaak van de dingen waar zij tegenaan loopt en kijken we naar wie in haar omgeving haar zou kunnen ondersteunen wanneer zij vastloopt. Door het inzetten van oplossingsgericht werken en reflecteren zoeken wij naar handvatten die haar kunnen helpen. Door laagdrempelig aan te sluiten bouw ik een vertrouwensband op en zie ik een mooie groei bij de jeugdige. Door onze gesprekken zit ze beter in haar vel, werkt ze aan haar doelen en kunnen we de begeleidingsmomenten zelfs al afbouwen.”

Gezinsondersteuner: “Niet meer werken op indicaties en codes, maar direct inzetten op wat nodig is.”

“Als gezinsondersteuner sta ik een gezin bij dat thuis veel spanningen ervaart vanwege de scheiding van de ouders. Doordat er binnen de Basis jeugdhulp minder kaders zijn, kan ik direct aansluiten bij de hulpvraag van het gezin en inzetten op wat nodig is. Met de ouders bespreek ik het belang van positief opvoeden. Met de dochter bespreek ik waar ze tegenaan loopt en wat hierin helpend kan zijn. Ik stel regelmatig de vraag welk probleem moet zijn opgelost voordat het gezin zelf weer verder kan. Daarin staat de directe leefwereld van het gezin centraal. De inzet van Basis jeugdhulp zorgt ervoor dat de spanningen thuis minder zijn en dat de situatie leefbaar is.”

Gezinscoach: "Dit soort ontwikkelingen motiveert."

 “Ik coach een vijftienjarig meisje dat veel boosheid ervaart. Door laagdrempelig contact, waarbij ook ruimte is voor praten over koetjes en kalfjes, stelt zij zich steeds meer open. Ze praat over haar grenzen en kan haar gevoelens beter verwoorden. Het meisje geeft aan de een-op-een begeleiding prettig te vinden. Ze werkt aan de doelen die we samen hebben geformuleerd en er is een mooie ontwikkeling te zien. We zijn inmiddels in het proces van afbouwen beland. Dit soort ontwikkelingen motiveert.”

Inwoners kunnen bij wij.groningen.nl terecht met vragen over jeugdhulp. 

Nieuwsbrief

De komende tijd zullen wij regelmatig een nieuwsbrief uitbrengen over deze doorontwikkeling. Wilt u die ontvangen? Meld u dan aan voor de nieuwsbrief.